Happy Valentine! Maar, eh, we moeten het toch eens hebben over liefdesrelaties. Want wanneer werkt het nu wel en wanneer niet? We spraken erover met schrijfster Lisette Thooft. ‘Verliefdheid is voor mij nog steeds een volkomen mysterie.’
Wat is nu eigenlijk de ideale relatie?
‘Dat verschilt natuurlijk per persoon, maar ik ben van mening dat de meest duurzame relaties bestaan uit twee mensen die autonoom en onafhankelijk zijn. Je staat dus eigenlijk los van elkaar, aangevuld met een sterke verbinding. Ik noem dat een H-relatie, waarbij de twee poten van de H de autonome individuen zijn en het streepje staat voor de verbinding tussen hen. Dat is mijn ideaal.’
En is het je wel eens gelukt?
‘Nu moet ik eerlijk bekennen dat ik dit zelf nog niet heb bereikt. In mijn laatste huwelijk dacht is dat het zo was. Alleen besefte ik op een gegeven moment dat het streepje ontbrak. En had ik dus eigenlijk een I I-relatie, twee hoofdletters I, zonder het verbindende streepje. Het drong tot mij door dat we eigenlijk niet zo veel met elkaar hadden, maar heel beleefd naast elkaar aan het leven waren. Dan ben ik liever op mijzelf.’
“Een tekort aan liefde in je jeugd los je niet op in een relatie”
Zijn naast H-relaties nog andere relaties mogelijk?
‘Wat je heel vaak ziet zijn A-relaties. Dan ben je afhankelijk van elkaar. Of dit nu emotioneel, financieel of anderszins is. Dat kan heel goed gaan en ook heel lang duren. Maar het is heel kwetsbaar omdat je letterlijk tegen elkaar aanleunt, vandaar de A. Met als consequentie: als de ene omvalt, de ander ook omvalt. Of in het beste geval: als de een uit evenwicht raakt, heeft dat effect op de ander. Allesbehalve stabiel dus.’
Een A-relatie is toch het romantische idee dat we hebben van een relatie?
‘Ik ben niet tegen romantiek hoor. Maar wat je vaak ziet is dat mensen in hun partner op zoek gaan naar de geborgenheid die ze niet hebben gehad van hun ouders in hun jeugd. Want die hadden onvoorwaardelijk van jou moeten houden. Die zouden je het gevoel hebben moeten geven dat je erbij hoort, dat je er mag zijn, dat je wordt gezien. Dat je iemand bent, die deugt, die klopt. Maar dat gevoel krijg je helemaal niet van je partner.’
Waarom krijg je dat niet van een partner?
‘Daar is een partner niet voor. Dat is de harde realiteit. Soms krijg je het misschien een tijdje. Of lijkt het dat je het krijgt. Maar vroeg of laat verdwijnt het weer. Het gaat niet lukken. Want het is het gevoel van het kind in je. En niet van de volwassen-jij. En als volwassene heb je dat ook helemaal niet meer nodig. Het eventuele tekort aan liefde in je jeugd of oude pijn is niet op te lossen in een liefdesrelatie.’
“In een duurzame relatie leun je niet op elkaar”
Wat kun je dan doen?
‘Het enige wat je kunt doen is voelen dat het vroeger heel moeilijk was. Maar ook voelen dat je het hebt gered. En beseffen dat je hart nu groot genoeg is voor het leven van een zelfstandige, autonome, misschien af en toe eenzame, maar hoe dan ook krachtig mens. Krachtig, want ik geef mijzelf een bestaansreden.’
Tja, dus H-relaties zijn lastig te verwezenlijken en A-relaties instabiel. Wat nu?
‘Het hoeft niet erg te zijn een A-relatie te hebben. Als je jong bent zijn bijna alle relaties A-relaties. De een leunt op de ander in een opzicht. En de ander leunt weer op de ander in weer een ander opzicht. Je moet dat niet veroordelen, denk ik. Ik denk wel dat het sterker en daardoor duurzamer is als beiden op eigen benen staan en niet op elkaar leunen. In de praktijk betekent dit: eigen problemen oplossen, eigen eenzaamheid oplossen, enzovoort.’
Stel, een 40+ vrouw heeft kinderen uit een eerdere relatie, een eigen carrière en wil een relatie. Wat is jouw advies?
‘Ze moet in elk geval geen A-relatie ambiëren. Dat is gewoonweg te risicovol. Dan ga je zo’n relatie eigenlijk aan vanuit het behoeftige kind. Vanuit bijvoorbeeld: ik wil weer beschermd zijn, ik wil weer solidariteit, ik wil weer samenzijn met iemand. Terwijl als je zegt: ik ben nu een happy single en als de aarde, het universum, God of wie dan ook vindt dat ik weer een nieuwe partner moet hebben, dan komt hij wel. Zo niet, dan heb ik het ook prima naar mijn zin. Zo’n houding lijkt mij beste.’
Ik ben nu gewoon een happy single van 65+”
En wat als je nu in een slecht huwelijk zit?
‘Breek me de bek niet open. Ik heb vriendinnen die tegen mij verzuchten dat ze geen goed huwelijk hebben. Dan willen ze wachten tot het laatste kind het huis uit is en dan, ja dan, willen ze een relatie waarin ze eindelijk weer bemind en geliefd worden. Ze smachten ernaar. Als ze dat zeggen, denk ik: oh, oh! Alle alarmbellen gaan rinkelen. Want dit is niet het volwassen, autonome zelf dat spreekt, maar het behoeftige kind.’
Willen ze niet gewoon de verbinding weer voelen?
‘Ja, maar als je dat zo zegt, ben je toch een kinderlijke behoefte aan het uitspreken. Want als je met jezelf okay bent, heb je toch verbinding? Verbinding met jezelf en met de rest van de wereld? Dan zeg je niet: ik wil verbinding voelen. Dat is dan toch echt het behoeftige deel van jezelf dat spreekt. Als je dan een partner vindt, is de kans groot dat je weer tegen elkaar aan gaat leunen. En dan krijg je uiteindelijk toch weer dezelfde problemen als in je eerdere huwelijk. Of een variant op dezelfde problemen.’
Een A-relatie is een soort uitruilrelatie?
‘Precies. Als jij dit, dan ik dat. Du moment dat de een dit niet doet, verwijt de ander dit gedrag. Een soort jij-bakken. Iets eisen van de ander, die dat weer niet leuk vindt. Enzovoort. Maar goed, zoals gezegd: ik weet het ook niet altijd goed. Bovendien praat iedereen vanuit zijn eigen positie. Ik praat nu vanuit een happy single van 65+. Als er nooit meer een man in mijn leven komt, vind ik dat helemaal prima. En als hij wel komt, dan zie ik het wel. Maar dan is het in ieder geval niet vanuit behoeftigheid.’’
“Echte aantrekkingskracht reikt verder dan verliefdheid”
Wat is nu exact dat streepje in een H-relatie, ofwel wat is echte verbinding?
‘Dan is er echt een enorme aantrekkingskracht naar de ander. Als dat wederzijds is, gaat dat veel verder dan alleen een verliefdheid. Het is veel duurzamer. Ik las pas een artikel met trendwatcher Lidewij Edelkoort en haar onlangs overleden partner Anthon Beeke, de ontwerper. Die hadden zo’n volwassen H-relatie. Allebei totaal onafhankelijk. Heel zelfstandig op elk vlak. En toch duidelijk de streep van verbondenheid tussen hen. Met een aantrekkingskracht op diep zielsniveau. Die veel dieper is, veel verder reikt dan het basale, het fysieke van een verliefdheid. Zij lieten elkaar volkomen vrij en bleven maar van elkaar houden. Ook nadat zij hem moest verzorgen nadat hij een herseninfarct had gehad.’
Je hebt niet veel met verliefdheid?
‘Dat wil ik niet zeggen. Verliefdheid is voor mij nog steeds een volkomen mysterie. Want hoe kan het dat een ander mens je zo kan laten tintelen en stromen? Je zo inspireert en levendig maakt? Dan kijk je in de spiegel en zie je dat je er nog nooit zo goed hebt uitgezien. Hoe kan dat? Ik ben daar nog niet over uit.’
[services_wrap][services columns=”” align=”” image=”” title=”” ]Lisette Thooft
Lisette Thooft is naast schrijfster actief als rebalancer, spreekster en lijf- en schrijfcoach. Ze schreef tot nu toe achttien non-fictieboeken, onder meer over spiritualiteit en emancipatie. In maart 2018 verscheen ‘In 9 stappen naar innerlijke bloei, met het Negen Stappen Plan’.
Meer informatie: lisettethooft.nl
[/services][/services_wrap]Lees ook: Lisette Thooft: Rugpijn vanwege lasten van een ander
Lees ook: Lisette Thooft bedenk wat nieuws: speedshoppen!
Lees ook: Waarom we zo vaak kampen met schuldgevoel (en hoe we daarmee kunnen stoppen)
